De 50 tinten groen van duurzaam Assendorp

De bewoners van de ruim 120 jaar oude wijk Assendorp in Zwolle klussen volop aan een duurzame buurt. Ze maken samen hun huizen energieneutraal. En leggen een groen dak of een 'groene parkeerplaats' aan. Hoe pakken ze dit aan?
Verduurzamen doen we samen; onze groene maatregelen zijn voor iedereen haalbaar

50 tinten groen

'Wie op een mooie dag door de wijk fietst, ziet volop mensen in de weer met schuurmachines, kwasten en tuingereedschap', vertelt buurtbewoner Olaf Heijnen. Samen met een handvol buurtgenoten is hij bedenker van '50 tinten groen Assendorp'. Vanuit deze stichting werken ze samen met bewoners aan het verduurzamen van de oude stadswijk. Zo zetten ze onder andere acties op voor zonnepanelen, een groen dak en geveltuintjes. En informeren ze elkaar over isolatie van de woning. Ze bedenken mogelijkheden voor deelauto's. En 1 keer per maand rapen betrokken buurtbewoners samen afval.

Van gaskachel tot warmtepomp

Olaf: 'Deze oude volkswijk kent best wat duurzame uitdagingen. De eerste huizen in Assendorp werden rond 1900 gebouwd. De verschillen als het gaat om budget, woonwensen en duurzaamheid van de woning zijn groot. Zo ben ik een paar jaar geleden met een warmtepomp van het gas af gegaan. Terwijl mijn buurman zich met z'n krantje en sigaartje warm houdt bij een ouderwetse gaskachel. En dat prima vindt. We verzinnen daarom duurzame maatregelen die voor iedereen haalbaar zijn. En doordat we het als buurt samen doen, kunnen we gemakkelijker en goedkoper verduurzamen.'
Ook een vooroorlogse woning kun je prima verduurzamen

Begin klein

'Eigenaren van een oud huis denken vaak dat duurzame maatregelen voor hun woning niet geschikt zijn. Maar hier in Assendorp merken we dat je een vooroorlogse woning prima kunt verduurzamen. En zelfs energieneutraal kunt maken', vertelt Olaf. 'De huizen en situatie van bewoners zijn heel verschillend in Assendorp. Daarom zijn we als buurtbewoners klein begonnen. Een warmtepomp is echt nog niet voor iedereen haalbaar. Maar wat wel kan, is de woning tochtvrij maken. Dit doe je door kieren en gaten in huis te dichten.’ Die eerste stappen leveren volgens de ervaringsdeskundige het meeste rendement op. Voor jouw wooncomfort én energierekening. ‘Met dubbel glas in de woonkamer bespaar je al gauw flink wat energie. Ook dak- en vloerisolatie zijn snel toe te passen. Met deze maatregelen maak je jouw huis bovendien klaar om in de toekomst van het gas af te gaan.'

Kleine maatregelen buiten

Een andere gemakkelijke maatregel, is het 'vergroenen' van je tuin en buurt, zegt de buurtbewoner. 'Assendorp is een sterk versteende wijk. Regenwater stroomt slecht weg en 's zomers warmt het er flink op. We zijn dan ook snel begonnen met regentonnen en geveltuintjes. Voor deze goedkope maatregelen waren veel buurtbewoners gelijk enthousiast. Inmiddels zijn we ook parkeerplaatsen aan het vergroenen. En is een groen dak erg populair bij de Assendorpers.'

Maak een plan per ruimte

In een oude wijk zoals Assendorp heeft een huiseigenaar best wat onderhoud aan de woning. Het is dan slim om gelijk duurzame maatregelen toe te passen. 'Maak eerst een plan', zegt Olaf. 'Bekijk hoe je elke kamer gebruikt. En bereken je energieverbruik per ruimte. Bijna niemand heeft de verwarming aan in de slaapkamer. En waarom zou je de muur in de slaapkamer isoleren als je toch 's nachts het raam open hebt staan? Dakisolatie kan wel een groot verschil maken. In Assendorp slapen sommige mensen nog onder een houten dak. En worden ze 's winters met een dun laagje ijs op de deken wakker. Als je je dak isoleert slaap je toch een stukje prettiger.' De ervaringsdeskundige raadt aan om de ruimtes waar je leeft goed aan te pakken. ‘Zorg dat de woonkamer tochtdicht is. Neem isolerend glas. En stel de cv-installatie lager af, naar 60 of 40 °C. Daarmee kun je heel wat energie besparen. Vaak tot wel 50%. En als je het zo bekijkt: 2 buren die elk 50% op hun gasverbruik besparen, is toch 1 huis van het gas af.'
Als je samen met de buren verduurzaamt, ben je een stuk goedkoper uit

Verduurzaam samen

Als je je woning gaat verduurzamen, is het slim om eens aan je buren te vragen of zij ook 'groene' plannen hebben. Op deze manier kun je elkaar helpen en sommige kosten delen. Olaf: 'In Assendorp regelen we graag dingen samen met de buren. Het is goedkoper om samen een steiger te huren. Of een vakman langs te laten komen. Ook kunnen we bijvoorbeeld zonnepanelen met elkaar goedkoper inkopen. Toen wij ons huis isoleerden en zonnepanelen namen, kregen we veel vragen uit de buurt. Hoe pakken jullie het aan? Kennen jullie een goede partij? Eigenlijk vragen waar elke huiseigenaar mee zit. Als je deze dingen samen uitzoekt, ben je vaak veel beter voorbereid.'

Check de subsidies

Kijk goed voor welke duurzame maatregelen je subsidie krijgt, raadt de ervaringsdeskundige aan. 'Sommige maatregelen sluiten aan bij bestaande subsidieregelingen van de overheid. Zoals isolatie en glasisolatie. Ook geven sommige gemeenten subsidie voor duurzame maatregelen. Bijvoorbeeld voor een groen dak en afkoppelen van het regenwater.’ Via energiesubsidiewijzer.nl kun je precies zien of je subsidie krijgt voor jouw plannen. Je vult je postcode in en krijgt direct inzicht in de mogelijkheden.

Buurtvoordeeltjes

Ook als het gaat om subsidies ben je als buurt vaak goedkoper uit. Olaf: 'Nog een voordeel van als buurt samen verduurzamen? Als collectief kunnen we gebruik maken van meer subsidies. Voor onze Warme Burendag ontvangen we subsidie van Regeling Reductie Energiegebruik (RRE). Op deze dag maken we woningen met kleine ingrepen duurzamer. Denk aan tochtstrips en radiatorfolie. Een energiecoöperatie in Zwolle sponsort enkele van onze projecten. Zoals de zonnepanelenactie en de Bespaar Energie actie. Toch mooi meegenomen.'

Groene oplossingen

Veel wijken in Nederland kennen volgens Olaf dezelfde uitdagingen als Assendorp. Wil je ook graag jouw wijk en huis duurzamer maken? 'Kijk dan goed naar je eigen vragen en de vragen van je buren. En laat bewoners zich weer eigenaar voelen van hun buurt', vertelt de ervaringsdeskundige. 'Zo worden mensen vanzelf enthousiast en gaat duurzaamheid leven. En denk in oplossingen. Niet iedereen hoeft op dezelfde manier te verduurzamen. Mijn buurman neemt misschien geen warmtepomp. Maar hij legt wel een geveltuintje aan.'