Werk en privé: zijn uw medewerkers in balans?

Verbeter de werk-privé balans van uw personeel

Aandacht en tijd voor privézaken gaan soms ten koste van het werk. Op lange termijn zijn ze juist nodig om werken langer vol te houden. Hoe helpt u medewerkers bij het vinden van de balans tussen werk en privé? 

Werk en privé: hoe vindt u de balans?

De privésituatie van uw medewerkers heeft invloed op hun werk. Het vormt hun ambities, vraagt energie en bepaalt voor een groot deel hun geluk. Wat heeft uw werknemer nodig om vitaal te blijven? Dat is voor iedereen anders.
Hebben zij bijvoorbeeld jonge kinderen, of mantelzorgtaken? Ook persoonlijke doelen of vrijwilligerswerk vragen aandacht en tijd. Daar kunt u als werkgever op inspelen, zodat medewerkers prettiger werken en meer energie krijgen om te werken.

Goede gesprekken en flexibiliteit

Zorg dat u medewerkers kent, voordat u gaat werken aan hun balans. Met goede gesprekken en een gezonde dosis flexibiliteit creëert u een werksituatie die goed aansluit bij hun privé-situatie.

Een goede balans tussen werk en privé is noodzakelijk 

Er is meer aandacht voor werk en privé, omdat deze steeds meer verweven raken. Door online werken vervaagt de grens tussen ‘aan het werk’ en ‘niet aan het werk’. Het is een strijd om echt te ontspannen. Ondertussen zitten kinderen minder lang op school en ouderen wonen langer thuis. Dit zorgt voor extra verplichtingen voor werkende familieleden.
Als de balans tussen privé en werk niet goed is, lopen medewerkers risico’s. Op korte termijn zult u dit merken aan de energie en motivatie. Op lange termijn kan het zorgen voor burn-outverschijnselen, gezondheidsklachten en uitval. Het is belangrijk om dit te voorkomen.

Andere werkbalans in een andere levensfase

Het organiseren van balans tussen werk en privé is voor iedere levensfase anders. Iedere fase heeft zijn eigen uitdagingen. Uw medewerker wil bijvoorbeeld meer werken om een huis te kunnen kopen. Of juist minder bij het starten van een gezin. Ook een wens om meer van de wereld te zien kan op het werk merkbaar zijn. Hier ligt een mooie uitdaging voor u en uw medewerker: hoe zorgen jullie samen voor de optimale situatie?
Wanneer medewerkers hun balans vinden en bewaren, blijven ze langer in het arbeidsproces. Dat is gunstig en dat wordt ook van deze generatie verwacht. De AOW-leeftijd is hoger geworden en pensioenfondsen hebben het zwaar: er zijn dus ook financiële redenen om werken tot latere leeftijd vol te houden.

Werk aanpassen op de medewerker

Wilt u medewerkers tegemoet komen? Dan wilt u weten wat hun wensen zijn, qua werk én privé. De beste manier om daar achter te komen, is een dialoog aangaan. Persoonlijke gesprekken zijn een optie. U kunt er ook een teambuilding-activiteit van maken.
Gesprekken met medewerkers geven u de input die u nodig heeft. Zij bepalen ook de focus van uw beleid voor de balans tussen werk en privé. Niet elke organisatie heeft dezelfde problematiek, wat dat betreft. Voor iedere organisatie geldt wel: de werk-privé balans verbeteren vraagt om een andere focus.

Focus op output

Er leiden vele wegen naar Rome en er zijn veel manieren om werk gedaan te krijgen. Sommige medewerkers knallen in korte sprints. Anderen werken langere tijd, consequent aan een eindproduct. Het eindresultaat is vrijwel hetzelfde, de methode is compleet anders.
Probeert u iedereen op dezelfde manier te laten werken? Dan loopt u de kans dat mensen hun energie verliezen. Geef medewerkers de ruimte om hun eigen methode te gebruiken. De focus ligt dan op de output in plaats van precieze werktijden en de manier waarop.

Flexibele werktijden om werk en privé in balans te houden

Soms kan een uurtje vroeger of later een groot verschil maken. Bij files bijvoorbeeld of wanneer de kinderen van school gehaald moeten worden. Flexibele werktijden zijn vooral handig wanneer de combinatie van werk en privé stress oplevert.

Geeft u werknemers wat meer ruimte? Dan neemt dit stress weg. Ze houden meer energie over, zijn alerter en zullen zich minder ziekmelden. Uiteraard is er ook een grens aan hoe flexibel u als werkgever kunt zijn. Ga het gesprek aan en zoek samen met uw medewerkers de juiste balans.

Thuiswerken

De overheid adviseerde tijdens de coronapandemie om zoveel mogelijk thuis te werken. Voor veel organisaties was dit nieuw. Thuiswerken betekent veel voor de werkgever. Medewerkers moeten plotseling al hun werk thuis kunnen doen. Dat vraagt om de juiste software en beveiliging. Het vraagt ook om vertrouwen. En hoe blijft iedereen betrokken bij de organisatie?

Als manager of werkgever is het normaal al lastig om het overzicht te houden. U kunt op kantoor niet overal tegelijk zijn. En uiteraard is het onmogelijk om te weten wat iedereen op zijn thuiswerkplek doet. Nauwlettend observeren en controleren is voor thuiswerken geen optie. Vertrouwen wel. Als u flexibiliteit geeft en stuurt op resultaat, krijgt u net zoveel werk gedaan. Misschien wel meer. Voor 41% van de medewerkers geldt dat ze thuis productiever zijn.

Thuiswerken faciliteren, hoe?

Zo maakt u thuiswerken makkelijker voor u en uw medewerkers:
  • Ondersteun medewerkers bij het inrichten van hun werkplek thuis;
  • Maak duidelijke afspraken over bereikbaarheid en werktijden;
  • Zorg ervoor dat collega’s elkaar blijven spreken;
  • Zorg voor een dagstart, waarbij iedereen even inlogt en ervaringen kan delen;
  • Plan ook ontspannen activiteiten in, zoals een video-borrel of een pubquiz;
Voor sommige werknemers is thuiswerken geen optie. Hun soort werk is thuis onmogelijk of ze kunnen slecht omgaan met de manier van werken. 

Ontspanning op werk

Veel van de problemen rondom werk en privé draaien om stress. Ontspannen is dus belangrijk, zowel thuis als op het werk. Ontdekt u dat medewerkers last hebben van stress? De werkomgeving kan de oorzaak zijn. Misschien steken medewerkers elkaar wel aan met hun stress en hun gedrag. Een onrustige sfeer of veel lawaai zijn erg stressvol. Dit kunt u voorkomen door rustmomenten in te plannen of de werkplek aan te passen.
In Azië is het gebruikelijk om met heel de afdeling een powernap te doen. Misschien gaat u dat wat te ver? Dan kiest u voor andere rustmomenten: een gezamenlijke lunch, een korte wandeling in de middag of een vrijdagmiddagborrel. Deze ‘gedwongen’ rustmomenten geven medewerkers de tijd om te herstellen, wat afstand te nemen en elkaar beter te leren kennen.
Niet iedere medewerker werkt lekker met een bellende collega op de achtergrond. Zeker als het werk is dat vraagt om uiterste concentratie. Een geluidsdichte koptelefoon is één optie. U kunt ook een stilteruimte maken of een concentration booth. Andersom kan het natuurlijk ook: zorg dat er een geluidsdichte ruimte is om te bellen.

Medewerkers hebben niet altijd behoefte aan stilte. Sporten of gamen kan ook ontspannend zijn, net als even hangen in een lekkere zitzak. Zoek een vorm van ontspanning die past bij uw medewerkers en u als werkgever. Zo maakt u de werkplek gezonder en verkleint u de kans op stressklachten.

Mantelzorg kan balans werk en privé verstoren

Ongeveer 40% van de werkende Nederlanders is mantelzorger. Zij verzorgen een geliefde of een familielid. Hoe zwaar die zorg is, verschilt per persoon. Van lichte zorg: een keer chauffeuren naar het ziekenhuis. Tot zware zorg: bijvoorbeeld het verzorgen van een terminale patiënt.

Zware zorgtaken hebben gevolgen voor de arbeidspositie en duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Voor sommige mantelzorgers voelt de zorg ook als werk. Dit verstoort de werk en privé balans. Ze ontspannen weinig en lopen op de werkvloer meer risico op stressklachten. De zorg voor de ander gaat ten koste van de zorg voor henzelf. Mantelzorgen kan zelfs een reden zijn om (tijdelijk) te stoppen met werken. Gelukkig kunt u als werkgever veel doen om mantelzorgers te ondersteunen.

3 tips voor werkgevers met mantelzorgers

Hoort u dat iemand zorgt voor een ander? Vraag dan of dat goed te combineren is met werk. Mogelijk zorgt een aanpassing in de werktijden of thuiswerken voor minder stress.
Mantelzorgers vragen soms extra vrij of melden zich ziek, omdat hun geliefde zorg nodig heeft. Oordeel niet te snel over de inzet van uw medewerkers. Maak het onderwerp bespreekbaar. Mogelijk vindt u samen een betere oplossing.
Mantelzorgers krijgen al snel het gevoel dat ze er alleen voor staan. Probeer hen met elkaar in contact te brengen. Zo kunnen ze ervaringen delen en elkaar wegwijs maken in het zorglandschap. Het geeft hen ook de kans om hun hart te luchten en wat stoom af te blazen.

Gezinsleven en werk combineren

Sommige familieomstandigheden zijn ook op het werk zichtbaar. Het troosten van een baby of zorgen over een puber leveren slapeloze nachten op. Het gevolg: vermoeidheid die u op de werkvloer terugziet. Maar de andere kant is er natuurlijk ook: medewerkers die blij zijn met hun gezin, nemen meer energie mee naar werk.

Enkele tips voor werk en gezin

Zeker voor tweeverdieners kan het fijn zijn om dagen op kantoor af te wisselen met dagen thuis.
In bepaalde omstandigheden is familie belangrijker dan werk. Erken dit en zorg voor een vangnet, waarbij collega’s elkaar ondersteunen.
Gezinnen betrekken bij uw organisatie smeedt banden tussen collega’s en hun familie. Het geeft u ook de kans om uw medewerkers beter te leren kennen. Denk bijvoorbeeld aan een gezamenlijk kerstdiner, een ouder-kind-dag of een uitje met partners.

Even voorstellen, onze expert Martine

Martine is business partner Duurzame Inzetbaarheid bij Centraal Beheer. Samen met werkgevers brengt ze de dialoog op gang in organisaties en onderzoekt de vragen die leven over duurzame inzetbaarheid.
Op weg naar oplossingen gebruikt ze haar brede ervaring en HR expertise en brengt klanten in verbinding met andere werkgevers. De ontwikkeling en het versterken van mens en organisatie staan centraal. Mensen maken organisaties en daarmee het verschil voor de klant.
Kennismaken