Begrippenlijst

Een vorm van beleggen waarbij kapitaal is uitgegeven aan een bedrijf. De beurskoers op de effectenbeurs bepaalt de waarde van een aandeel.

Neem je niet meer deel aan een pensioenregeling? Bijvoorbeeld omdat je een andere baan hebt. En je hebt een klein pensioen opgebouwd? Dan mag de pensioenuitvoerder van jouw vorige pensioenfonds het kleine pensioen afkopen. Onder bepaalde voorwaarden. Eén van die voorwaarden is dat de jaarlijkse pensioenuitkering niet hoger is dan € 613,52 (2025). Je krijgt dit bedrag dan uitbetaald. Ieder jaar wordt dit bedrag iets aangepast.

We noemen dit ook wel het pensioengevend salaris. Het is het totale jaarlijkse bruto salaris inclusief vakantiegeld en eventuele overige toeslagen. De pensioenopbouw gaat over dit salaris. Er zit een maximum aan dat jaarlijks wijzigt. In 2025 is dat € 137.800,-. Is het salaris hoger? Dan bouwt de deelnemer over het deel boven die € 137.800,- geen pensioen op.

Algemene nabestaandenwet.
Je partner krijgt mogelijk een Anw-uitkering van de overheid als je overlijdt. Dat kan ook andersom zo zijn.
Op de site van de Rijksoverheid vind je meer informatie.
Op de site van de SVB kun je nagaan of je recht hebt op een Anw-uitkering.

Een Anw-hiaat is een Anw-gat, een tekort. Als na overlijden jij of jouw partner geen of een lage Anw-uitkering van de overheid krijgen, kan een Anw-hiaat ontstaan.

Algemene Ouderdomswet.
Op basis van deze wet krijg je van de overheid een basis ouderdomspensioen. Op de website van de Rijksoverheid vind je meer informatie. Bijvoorbeeld over de hoogte van deze uitkering en over wanneer je deze uitkering krijgt. Ook kun je daar je AOW-leeftijd berekenen.

Als iemand niet meer (volledig) kan werken, omdat hij bijvoorbeeld ziek is. Kijk op Wijzer in Geldzaken voor 7 tips bij arbeidsongeschiktheid. Op de site van de Rijksoverheid vind je meer informatie.

Deze registratie bevat persoonsgegevens van inwoners van Nederland en van personen die in Nederland hebben gewoond. Gemeenten houden persoonsgegevens van inwoners van Nederland bij in de BRP. Als iemand trouwt, een kind krijgt, verhuist of uit elkaar gaat, verwerkt de gemeente dit in de BRP. Je leest er meer over op de site van de Rijksoverheid.

Ieder jaar betaalt de werkgever premie aan de pensioenverzekeraar. De hoogte van de beschikbare premie is afhankelijk van je salaris en, afhankelijk van je pensioeregeling, je leeftijd. De hoogte en de vorm van het pensioen staan bij de beschikbare premieregeling niet van tevoren vast.

Als jij en je partner uit elkaar gaan, krijgt je ex-partner bijzonder partnerpensioen. Dit is een deel van het partnerpensioen. Het gaat dan om het deel dat is opgebouwd tot de datum waarop je huwelijk of geregistreerd partnerschap is beëindigd. Je ex-partner krijgt dit pensioen als jij overlijdt.

Als een deelnemer aan een Wtp regeling overlijdt voor de pensioendatum, vervalt het kapitaal. Dit kapitaal wordt jaarlijks als bonus bij leven verdeeld onder de overige deelnemers aan Wtp regelingen.

Als deelnemer aan een pensioenregeling bouw je ouderdomspensioen op. Als je huwelijk of geregistreerd partnerschap eindigt, heeft dat gevolgen voor je ouderdomspensioen. Je kunt er dan voor kiezen een deel van je ouderdomspensioen, samen met het bijzonder partnerpensioen, om te zetten in een eigen ouderdomspensioen van je ex-partner. Dit deel is dan van hem/haar. Dat noemen we conversie. Je maakt hier samen met je ex-partner afspraken over.

In de nieuwe pensioenregeling volgens de Wet toekomst pensioenen wordt het nabestaandenpensioen anders vastgesteld dan voorheen. Het kan zijn dat je in de oude regeling een hoger nabestaandenpensioen had dan in de nieuwe regeling, waar het nabestaandenpensioen een percentage van uw actuele salaris is.

Uw werkgever kan ervoor kiezen om dit verschil te compenseren. Op de overdrachtsdatum wordt het verschil eenmalig vastgesteld en omgezet in een percentage van uw salaris. Dit percentage wordt extra verzekerd zolang je in dienst bent bij uw werkgever.

Het extra partnerpensioen kan meer of minder bedragen dan het verschil tussen het partnerpensioen in de oude pensioenregeling en dat in de nieuwe regeling.​

Je krijgt alleen extra verzekering als er een tekort is op de overdrachtsdatum. Je kunt zien of je recht heeft op een extra nabestaandenpensioen in uw persoonlijk pensioenportaal. ​

Je gaat gedeeltelijk met pensioen. Daarnaast blijf je ook nog gedeeltelijk werken, maar minder. Voor de dagen/uren dat je niet meer werkt, krijg je een uitkering vanuit je deeltijdpensioen. Deeltijdpensioen is een mogelijkheid die je vaak in pensioenregelingen kunt kiezen. Het is geen recht.

Dit is een pensioenregeling die we ‘beschikbare premieregeling’ noemen. De hoogte van de pensioenuitkering staat niet vast. Die is afhankelijk van hoeveel premie er is betaald. Daarnaast bepalen ook de opbrengsten van de beleggingen de hoogte van de pensioenuitkering. Pas als je met pensioen gaat, bekijken we de hoogte van je pensioenuitkering.

Dit is een graadmeter voor de financiële situatie van een pensioenfonds. De dekkingsgraad geeft aan of een pensioenfonds nu en in de toekomst de pensioenen kan uitbetalen. Het wordt berekend door alle bezittingen van het pensioenfonds te delen door de pensioenverplichtingen. Pensioenverplichtingen zijn alle pensioenaanspraken van de deelnemers.

Excedentregeling

Dit is een aanvullende pensioenregeling voor als je meer salaris krijgt dan de salarisgrens in de basispensioenregeling. Vrijwel iedere pensioenregeling heeft een maximaal salaris waarover je pensioen opbouwt. Over deel van uw salaris boven dat maximum, bouw je geen pensioen op. Met de excedentregeling kun je toch pensioen opbouwen over het deel van uw salaris bóven die salarisgrens.

Dit is het deel van uw salaris waarover je geen pensioen opbouwt.

 Zie premieovereenkomst.

Als je met pensioen gaat, kun je ervoor kiezen om eerst een hogere pensioenuitkering te hebben en daarna een lagere. Of andersom.

Dit zijn leningen uitgegeven door bedrijven, instellingen of overheden. Als je een obligatie koopt, leen je geld uit.

Als je met pensioen gaat, krijgt je uw leven lang pensioen uitgekeerd: het ouderdomspensioen.

Als je overlijdt, krijgt uw partner mogelijk partnerpensioen uitgekeerd. 

Het deel van je bruto salaris dat meetelt voor de opbouw van je pensioen. Er zit een maximum aan dat jaarlijks wijzigt. In 2025 is dat € 137.800,- Is het salaris hoger? Dan bouwt de deelnemer over het deel boven die € 137.800,- geen pensioen op.

Dit is wat je hebt opgebouwd aan pensioen.

Pensioenoverzicht (UPO)

Iedereen die pensioen opbouwt, krijgt elk jaar een uniform pensioenoverzicht, het UPO. Dat is een overzicht met gegevens over je pensioen.

In de pensioenregeling wordt rekening gehouden met een standaard pensioenrichtdatum. Dit is de pensioenleeftijd waarop je met pensioen kunt gaan binnen je pensioenregeling.

Dat is een pensioenregeling waarbij de werkgever een vast percentage van het salaris van de werknemer inlegt om pensioen voor de deelnemer op te bouwen. De deelnemer betaalt daar eventueel aan mee. De pensioenuitkering later hangt af van hoeveel premie er is ingelegd en van de beleggingsresultaten.

Dit is het resultaat van beleggingen. Is het rendement positief dan zijn de beleggingen meer waard. Is het negatief, dan zijn ze minder waard.

Dit is een lening, uitgegeven door een overheid, een staat. Zie ook de uitleg bij ‘obligaties’.

Dit is de overgang van de huidige pensioenregeling naar een nieuwe pensioenregeling volgens de Wet toekomst pensioenen met voor alle werknemers een vlakke premie. 

Het plan dat een werkgever uiterlijk 1 oktober 2027 moet aanleveren voor de transitie naar de Wtp. Lees hier meer over het transitieplan. 

Uitruilen betekent dat je het ene pensioen ruilt voor het andere. Bijvoorbeeld minder ouderdomspensioen en meer partnerpensioen. Of juist andersom.

Als je huwelijk of geregistreerd partnerschap eindigt, heeft je ex-partner recht op de helft van het ouderdomspensioen. Het gaat dan om het ouderdomspensioen dat je hebt opgebouwd tijdens je huwelijk of geregistreerd partnerschap. Dit is zo geregeld vanuit de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding. Je kunt hier met je ex-partner andere afspraken over maken.

Voor alle werknemers binnen een pensioenregeling geldt hetzelfde percentage aan pensioenpremie. Dit is verplicht volgens de Wtp. In vroegere regelingen kregen oudere werknemers vaak een hogere pensioenpremie (leeftijdsafhankelijke staffel). Een andere term voor vlakke staffel is vaste premie.

Je hebt pensioen opgebouwd en je verandert van werkgever. Je kunt je opgebouwde pensioen dan meenemen naar je nieuwe pensioenuitvoerder.

Je kind(eren) krijgt(/krijgen) dit pensioen uitgekeerd als jij bent overleden. Afhankelijk van je pensioenregeling krijgen je kinderen wezenpensioen totdat ze 18, 21, 25 of 27 jaar zijn. Dit geldt ook voor stiefkinderen en pleegkinderen. In Wtp-pensioenregelingen is dat standaard tot 25 jaar.

Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen. Het is een verzekering voor werkenden. De wet regelt een uitkering als je door ziekte niet of minder kunt werken. Je leest er meer over op bijvoorbeeld de site van het UWV.

Deze wet geldt vanaf 1 juli 2023. Werkgevers moeten uiterlijk 1 januari 2028 over naar een pensioenregeling die voldoet aan de nieuwe regels. Centraal Beheer PPI werkt al met dit soort regelingen. Nieuwe regelingen moeten wel meteen aan de nieuwe regels voldoen.