Vrouw geeft zittend op tafel een presentatie

Investeer nu in duurzame inzetbaarheid van medewerkers

Investeren in duurzame inzetbaarheid van medewerkers loont direct. Hoe houdt u als ondernemer uw mede­wer­kers mentaal en fysiek fit, gezond en flexibel? Lees hier de tips.
25 jul 2022 9 minuten

Gemiddelde leeftijd op de werkvloer stijgt

Mensen werken steeds langer door waardoor de gemiddelde leeftijd op de werkvloer stijgt. Aan ondernemers de uitdaging hun medewerkers mentaal en fysiek fit, gezond en flexibel te houden. Investeren in duurzame inzetbaarheid maakt dit mogelijk en loont vrijwel direct. Ook kleine ingrepen kunnen tot waardevolle resultaten leiden.

Hoe kan een werkgever ervoor zorgen dat zijn medewerkers plezier houden in hun werk, vaardigheden blijven ontwikkelen en gezond blijven? Dat is de hamvraag voor menig ondernemer. Hierbij komt in 2022 dat het met de krapte op de arbeidsmarkt steeds moeilijker wordt om aan goed gekwalificeerde mensen te komen. En ook om ze te behouden voor je organisatie. Niet voor niets is medewerkersbetrokkenheid en -behoud als beleidsthema flink gestegen in 2022, zo blijkt uit het onderzoek HR-trends 2022-2023 van Performa, in samenwerking met Berenschot.

De top 3 belangrijkste HR-thema’s is sinds 2019 nauwelijks veranderd:

1. Werving en selectie
2. Scholing en ontwikkeling van medewerkers
3. Het voorkomen van uitval.

Ook voor 2023 is de verwachting dat scholing en ontwikkeling op de 1e plaats komt. Een krappere arbeidsmarkt versterkt immers het belang van het beschikbaar en inzetbaar houden van bestaande medewerkers. Sinds het onderwerp medewerkersbetrokkenheid en -behoud in 2018 in de vragenlijst is opgenomen is de focus hier in toenemende mate op komen te liggen. In verhouding tot de zorgen die HR-professionals zeggen te hebben over het kunnen behouden van medewerkers is dit een logisch gevolg. In 2018 maakte nog 28% zich hierover zorgen, maar in 2022 is dit al 46% en de verwachting voor 2023 is zelfs 58%. Samen met de negatieve invloed van de slepende coronapandemie op vitaliteit, samenwerking en innovatie is het dus extra belangrijk om medewerkers in de gaten te houden.

vrouw-legt-uit-aan-andere-vrouw
Door nu te investeren in houding en vaardigheden voor het voeren van openhartige gesprekken, kan duurzame inzetbaarheid na corona een nog grotere boost krijgen
Nationaal Onderzoek Duurzame Inzetbaarheid 2021

Tips om uw medewerkers fit, gezond en flexibel te houden

Uit het Nationaal Onderzoek Duurzame Inzetbaarheid 2021 blijkt dat er afnames te zien zijn in fysieke en mentale gezondheid. Zei in juni 2020 nog bijna 90% van de ondervraagden dat de meeste medewerkers zowel fysiek als mentaal gezond waren, in maart 2021 zegt 86% van de HR-professionals en managers dat medewerkers in meerderheid fysiek gezond zijn, en 82% in meerderheid mentaal gezond. Beide vormen van vitaliteit laten dus een afname zien. Bovendien ziet men in maart 2021 veel meer negatieve invloeden van het langdurige thuiswerken dan in juni 2020 nog het geval was: driekwart van de HR-professionals en managers ziet een negatieve invloed op mentale vitaliteit en bijna 60% op fysieke vitaliteit.
Naast vitaliteit hebben ook andere onderdelen van duurzame inzetbaarheid in maart 2021 zwaarder te lijden onder thuiswerken dan in juni 2020. Het gaat dan om leren en ontwikkelen, innovativiteit en vakmanschap, maar ook om samenwerking tussen medewerkers.
Ondanks de lagere vitaliteit zien de ondervraagden tijdens de coronacrisis dat medewerkers meer leerruimte krijgen, meer autonomie hebben, een iets betere dialoog met hun leidinggevende voeren, en meer i-deals sluiten. Dit zijn 4 van de 5 factoren die bewezen bijdragen aan duurzame inzetbaarheid. De andere is participatie, die gelijk is gebleven.
Een i-deal is een afspraak-op-maat die medewerkers maken met hun leidinggevende, waardoor zij hun speciale behoeften in en rond werk beter kunnen afstemmen op datgene wat de organisatie van hen vraagt. Volgens het Nationaal Onderzoek Duurzame Inzetbaarheid 2021 worden er in maart 2021 (veel) vaker dan in juni 2020 i-deals gemaakt over opleiding en training, werkinhoud, persoonlijke ontwikkeling, thuiswerken en combineren van werk en privé. Kennelijk zien leidinggevenden in dat mensen heel verschillend omgaan met de beperkingen die de coronamaatregelen met zich meebrengen. Juist doordat leidinggevenden zien hoe de één meer verpietert dan de ander, maken zij meer dan ooit afspraken-op-maat over hoe mensen het werken in en na coronatijd tóch vol kunnen houden.
Nadat tussen 2019 en 2020 de aandacht voor (en investeringen in) duurzame inzetbaarheid flink afnamen, is in 2021 weer een stijging te zien. In maart 2021 heeft 63% van de HR-professionals en managers duurzame inzetbaarheid op de strategische agenda van de organisatie staan, tegenover 60% in juni 2020 (en 68% in 2019). Vooral de aandacht van het topmanagement voor het duurzame inzetbaarheidsbeleid en investeringen in digitale vaardigheden van medewerkers, thuiswerkplekken en gezondheid van werknemers zijn tijdens de coronacrisis beter geworden. Wel valt op dat de aandacht voor duurzame inzetbaarheid vooral gericht lijkt op kortetermijnbehoeften die sterk samenhangen met de coronasituatie, zoals thuiswerken, gezondheid en digitaal werken.
De één heeft immers last van afleiding door kinderen of een partner die ook thuis werkt, terwijl de ander juist last heeft van constant alleen zijn en het contact met mensen enorm mist. Of tegen gevoelens van digitale incompetentie aanloopt door de versnelde digitalisering. Alleen via goed luisteren en blijven doorvragen komen leidinggevenden hierachter. Terwijl het juist lastig is om je problemen open en bloot op tafel te leggen, zeker als dat ook nog op afstand moet. Daarom is het nu belangrijker dan ooit om te investeren in houding en vaardigheden voor het voeren van openhartige gesprekken. Door hier nu in te investeren, kan duurzame inzetbaarheid na corona een nog grotere boost krijgen.

Het is jammer dat de aandacht voor duurzame inzetbaarheid nog beperkt blijft. “Het loont namelijk enorm,” zegt prof. dr. Aukje Nauta. Het hoveniersbedrijf van Douwe Snoek in Grou met 125 medewerkers is hier een voorbeeld van, zegt Nauta die deze case aanhaalde in haar oratie ‘Werk met liefde’ van eind 2018. “Toen een medewerker niet meer kwam opdagen, adviseerde de arbodienst Douwe om, conform de Wet Verbetering Poortwachter, brieven te schrijven zodat hij deze medewerker kon ontslaan. Maar toen ontdekte Douwe waarom deze man niet kwam: vanwege een zelfmoordpoging. Hij is met hem gaan praten en ontdekte dat deze medewerker kampte met een vechtscheiding.”

Sindsdien is bij Douwe het kwartje gevallen en investeert hij in duurzame inzetbaarheid. Nauta: “Als hij nu merkt dat een medewerker zich ongewoon gedraagt, dan gaat hij in gesprek. Hij ziet z’n medewerkers bovendien als een voetbalteam. Ook hoveniers – die een zwaar beroep uitoefenen – verdienen verzorging. Daarom komt wekelijks de fysiotherapeut langs voor massages. Een diëtiste geeft voedingsadvies en psychologen geven coaching. Alles bij elkaar kost dit Douwe zo’n € 25.000,- per jaar. Maar het verzuim is gedaald van 3,2% naar 0,8%.”

Het levert dus ook harde euro’s op. Gezonde en gelukkige medewerkers besparen bedrijven kosten als doorbetaling bij ziekte, re-integratie en productieverlies. Wanneer we weten dat een verzuimdag een werkgever gemiddeld zo’n € 250,- kost (ArboNed 2021), kan aandacht voor duurzame inzetbaarheid aardig wat besparingen opleveren. Daarnaast zorgen gezonde en vitale medewerkers voor een hogere productiviteit. Ook dit levert natuurlijk direct economische voordelen op.
vrouw-op-fiets

Wat is Duurzame inzetbaarheid ook alweer?

Het vermogen van medewerkers om gezond, plezierig en productief te werken, binnen of buiten de huidige arbeidsorganisatie, tot aan het moment van uittreden.

5 quick wins om aan de slag te gaan:

  1. Luister en praat met medewerkers
    Ga in gesprek met medewerkers over hun wensen, dromen en belemmeringen in hun werk.

  2. Wissel medewerkers uit met andere bedrijven
    Maak gebruik van medewerkerspools die te werk kunnen worden gesteld bij verschillende werkgevers in dezelfde branche. Dat biedt variatie in het werk
  3. Stimuleer en faciliteer ontwikkeling
    Biedt medewerkers opleidingen aan en stuur ze naar seminars, netwerkbijeenkomsten en beurzen om hun licht elders op te steken.
  4. Maak een baan uitdagend
    Probeer elke baan uitdagend te maken door medewerkers taken aan te bieden die buiten hun vaste routinewerk liggen.
  5. Help medewerkers gezonder te leven
    Stimuleer medewerkers om meer te bewegen, beter te eten en te stoppen met roken.

Hoe staat uw organisatie ervoor?

Razendsnelle automatisering, een krappe arbeidsmarkt en stijgende verzuimcijfers. Zomaar een paar redenen waarom een effectieve aanpak op duurzame inzetbaarheid cruciaal is. Hoe staat uw organisatie er nu voor? En met welke stappen zorgt u snel voor verbetering?
Doe de scan Duurzame Inzetbaarheid
Christian Klein, inkomensadviseur, zit op een stoel. Hij vertelt u wat eigenrisicodrager zijn kan betekenen.
Met de kennis van Christian Klein
Adviseur Inkomensverzekeringen
Arbeidsongeschiktheid is over het algemeen niet iets dat mensen dagelijks bezighoudt. Dat is mijn uitdaging: om te informeren en adviseren over sociale zekerheid in de breedste zin. 

Ook interessant

Vrouw in winters landschap die zich opgelucht uitrekt
Interview

WIA-verzekering redde Marit van een uitzichtloze situatie

Jonge man en vrouw in de natuur
Achtergrond

Jongeren vinden bijdrage werkgever aan maatschappij belangrijk

Achtergrond

Is duurzaam werkgeverschap moeilijk?

Martine Bolhuis, business partner Duurzame Inzetbaarheid bij Centraal Beheer
Achtergrond

Deze 5 trends bieden kansen voor HR in 2024

Achtergrond

Een medewerker gaat ziek uit dienst. Wat nu?

U bent eigenrisicodrager voor de Ziektewet. Gaat uw medewerker ziek uit dienst? Of wordt deze medewerker ziek binnen 4 weken nadat hij of zij uit dienst ging? En heeft hij of zij geen ander dienstverband of een uitkering? Dan heeft uw medewerker misschien recht op een Ziektewetuitkering.